Zgodnie z art. 129 k.r.o.:

§ 1 „Obowiązek alimentacyjny obciąża zstępnych przed wstępnymi, a wstępnych przed rodzeństwem; jeżeli jest kilku zstępnych lub wstępnych - obciąża bliższych stopniem przed dalszymi.

§ 2 Krewnych w tym samym stopniu obciąża obowiązek alimentacyjny w częściach odpowiadających ich możliwościom zarobkowym i majątkowym”.

W świetle powyższego przepisu obowiązek utrzymania i wychowania dziecka ciąży przede wszystkim na rodzicach, co oznacza, że jeśli jeden z rodziców nie żyje, obowiązek ten będzie spoczywał w całości na drugim rodzicu. Bardzo często zdarza się, że rodzic ten nie jest stanie samodzielnie z uzyskiwanych dochodów sprostać temu obowiązkowi w całości lub w części, będziemy mieć do czynienia z subsydiarnym obowiązkiem alimentacyjnym dalszych krewnych. Aby można było dochodzić takich alimentów konieczne będzie wykazanie przed Sądem, że małoletnie dziecko, czyli uprawniony do alimentów, pozostaje w niedostatku.

Co oznacza niedostatek? Jest to sytuacji w której osoba uprawniona do alimentów (małoletnie dziecko) nie posiada żadnych środków utrzymania, bądź też posiadane środki nie są wystarczające na zaspokojenie jego wszystkich usprawiedliwionych potrzeb.

Podobnie wygląda sytuacja, gdy drugi rodzic żyje, jednak nie jest w stanie płacić alimentów w zasądzonej przez Sąd wysokości z uwagi na swoją sytuację materialną, a ściągnięcie alimentów od tego rodzica jest niemożliwe lub bardzo utrudnione, np. uchyla się od płacenia alimentów. Wówczas taki obowiązek przechodzi na dalszych krewnych, tj. dziadków, pod warunkiem ziszczenia się przesłanki niedostatku.

Należy jednak pamiętać, że obowiązek alimentacyjny zobowiązanych dziadków jest subsydiarny, co oznacza, że zobowiązani ci mają obowiązek przyczyniać się do utrzymania uprawnionego w takim zakresie, w jakim nie są w stanie tego czynić osoby zobowiązane, tj. rodzice, z uwzględnieniem ich sytuacji życiowej i materialnej.

Przykład: Matka złożyła pozew o alimenty na rzecz dziecka przeciwko dziadkom ojczystym, nie pozywając najpierw ojca dziecka. W tej sytuacji Sąd oddali powództw, ponieważ najpierw należy pozwać ojca jako zobowiązanego w pierwszej kolejności.

Alimenty od dziadków nie muszą być zasądzone w kwocie odpowiadającej alimentom zasądzonym od ojca dla dziecka. Sąd wyda wyrok biorę pod uwagę sytuację majątkową dziadków.

Sądem właściwym do rozpoznania sprawy będzie Sąd Rejonowy, w okręgu którego zamieszkuje małoletnie dziecko. Pozew nie podlega żadnej opłacie sądowej.